Prethodna godina u Evropi bila je često kao bojno polje za štampu i slobodu medija. To proizilazi iz godišnjeg izvještaja Platforme Savjeta Evrope, koja promoviše zaštitu i sigurnost novinara.
Ona bilježi 142 slučaja ozbiljnih prijetnji slobodi medija, uključujući 33 fizička napada, 17 novih slučajeva pritvora i zatvora, 43 slučaja uznemiravanja i zastrašivanja, kao i dva nova slučaja ubistva. Izvještaj pod naslovom „Ruke dalje od slobode štampe: Napadi na medije u Evropi ne smiju postati nešto što je normalno“, objavljen je pred 3.maj, Dan slobode medija.
„Stanje slobode medija u Evropi danas je duboko nezadovoljavajuće. Ovaj izveštaj je glasan poziv na buđenje državama članicama Saveta Evrope da djeluju brzo i odlučno okončaju napade na slobodu štampe, tako da novinari i drugi mogu da izvještavaju bez straha,” navodi se u dokumentu SE.
Kao jedna od bitnih prepreka ka uspostavljanju slobode medija navodi se nekažnjivost za krivična djela počinjena nad predstavnicima medija. Savjet Evrope podsjeća da ni slučaj ubistva novinara u Crnoj Gori ( Duško Jovanović, urednik lista „Dan“) nije doveden do kraja, odnosno da ni danas nije poznato ime počinioca i nalogodavca ovog zločina. Krajem 2019. godine u zemljama članica SE postojala su 33 upozorenja od kojih se čak 22 odnose na neriješena ubistva novinara. I to u Azerbejdžanu, Malti, Crnoj Gori, Ruskoj Federaciji, Srbiji, Turskoj, Ukrajini i Ujedinjenom Kraljevstvu. U dokumentu SE se navodi da su u ovim slučajevima istaknuti višestruki nedostaci u kašnjena u istrazi. Upozorava se i na namjerno odugovlačenje kako bi se došlo do zastare. U istragama, navodi se, često nisu preduzete dovoljne radnje da bi se osigurali dokazi o mogućim vezama između ubistva i novinarskog posla, kao i vezama između osumnjičenih i lokalne, regionalne ili državne vlasti. Stoga, nekažnjivost često otkriva šire, sistematske nedostatke u vladavini prava. Iz SE podsjećaju da nijedan od neriješena 22 slučaja ubistva novinara nije završen u toku 2019. godine, a Platforma je do 31. decembra 2019. zabilježila 105 slučajeva u kojima su novinari završili iza
rešetaka.
Kada je riječ o prijetnjama i zastrašivanju, upućeno je 20 upozorenja koje se tiču prijetnji, verbalnog zlostavljanja i zastrašivanja.
Takođe, ističe se i da su žene novinarke posebno ranjive, te da se često nalaze na meti ličnih ili seksualno eksplicitnih napada, a osim njih, ugrožena je i kategorija frelensera jer se uglavnom ne mogu osloniti na korporativnu podršku svojih kolega koji su redovno zaposleni.
Ono što je u svim slučajevima važno je da se države uzdrže direktnog ili indirektnog vlasništva u medijima kako bi održali političku neutralnost.
